Ζήτημα τήρησης της νομιμότητας σχετικά με το χρόνο βεβαίωσης της εισφοράς σε χρήμα από τους ΟΤΑ με το Υπουργείο Εσωτερικών να δέχεται ότι η τακτική των Δήμων να βεβαιώνουν οφειλές από εισφορά σε χρήμα μετά την παρέλευση 5 ετών από την έγκριση της πράξης εφαρμογής είναι παράνομη . Συγκεκριμένα με την εγκύκλιο με αριθμό 17729/23.02.2024 το Υπουργείο Εσωτερικών επισημαίνει τα ακόλουθα « ….σύμφωνα με πολλές διαμαρτυρίες πολιτών που φτάνουν ως εμάς, ορισμένοι δήμοι που για διάφορους λόγους είχαν αδρανήσει πολλά χρόνια να κινήσουν τις διαδικασίες βεβαίωσης και είσπραξης της εισφοράς σε χρήμα, σήμερα αντιδρούν αρνούμενοι να εφαρμόσουν την ισχύουσα νομοθεσία (ν. 5027/2023 σε συνδυασμό με την Γνωμοδότηση ΝΣΚ υπ’ αριθμ. 170/2020 που έχει γίνει αποδεκτή από τον Υπουργό Περιβάλλοντος), αναγκάζοντας τους πολίτες να διαμαρτύρονται και να προσφεύγουν στις Ανεξάρτητες Αρχές και στα Δικαστήρια»
Για να φτάσει σε αυτή την απόφαση του Υπουργείο Εσωτερικών υποβλήθηκε ερώτημα προς το Νομικό Συμβούλιο του Κράτους το οποίο με την με αριθμό 170/2020 γνωμοδότησή του – η οποία έγινε δεκτή από τον υπουργό – δέχεται ότι «Ενόψει όλων των ανωτέρω, συνάγεται ότι το δικαίωμα των Ο.Τ.Α. προς βεβαίωση εισφοράς σε χρήμα κατά των υπόχρεων ιδιοκτητών υπόκειται στην πενταετή αποσβεστική προθεσμία που προβλέπεται στην παράγραφο 1 του άρθρου 2 του α.ν. 344/1968, η οποία άρχεται από το τέλος του έτους, κατά το οποίο κυρώθηκε η πράξη εφαρμογής, ως έτος στο οποίο, σύμφωνα με την παράγραφο 3 του άρθρου 9 του ν. 1337/1983, ανάγεται η εισφορά αυτή, με την επιφύλαξη των οριζομένων εξαιρετικών περιπτώσεων στο β’ εδάφιο της παραγράφου 1 του άρθρου 2 του α.ν. 344/1968. Περαιτέρω, οι αξιώσεις των Ο.Τ.Α. προς είσπραξη από τους υπόχρεους ιδιοκτήτες της εισφοράς σε χρήμα παραγράφονται μετά την παρέλευση πενταετίας (5) από την οριστική βεβαίωση αυτών.»
Τα ποσά τα οποία βεβαιώθηκαν σε βάρος των πολιτών πέραν της 5ετίας είναι παράνομα και μπορούν να διεκδικηθούν σύμφωνα με τις διατάξεις περί αδικαιολόγητου πλουτισμού ως αχρεωστήτως καταβληθέντα . Ως προς το θέμα αυτό το Υπουργείο Εσωτερικών επισημαίνει με την παραπάνω εγκύκλιό του προς τους Δήμους ότι « Τέλος, σε ότι αφορά τυχόν αιτήσεις δημοτών για επιστροφή ως αχρεωστήτως καταβληθέντων ποσών λόγω εισφοράς σε χρήμα, που αφορούν περιπτώσεις οφειλών που βεβαιώθηκαν ταμειακά πέραν των πέντε ετών, άρα μη νόμιμα, οι δήμοι στο πλαίσιο της τήρησης της αρχής του κράτους δικαίου και της χρηστής διοίκησης, οφείλουν να τις χειρίζονται στηριζόμενοι στις ισχύουσες διατάξεις, όπως αυτές έχουν διευκρινιστεί με τη Γνωμοδότηση του ΝΣΚ και σε καμία περίπτωση δεν νομιμοποιούνται σε δικές τους ερμηνείες που αλλοιώνουν επί της ουσίας το πραγματικό τους περιεχόμενο»
Πρέπει να επισημάνουμε ότι η παραπάνω με αριθμό 170/2020 γνωμοδότηση του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους έγινε αποδεκτή από τον Υπουργό και συνεπώς είναι υποχρεωτικά εφαρμοστέα σε όλο το δημόσιο τομέα και δεν επιτρέπεται οι Δήμοι επικαλούμενοι ιδιωτικές γνωμοδοτήσεις των δικηγόρων τους να επικαλούνται το αντίθετο και να οδηγούν τους πολίτες στα δικαστήρια με το Υπουργείο να επισημαίνει ότι « Οφείλουμε επιπλέον να επισημάνουμε πως συχνά μάλιστα, προκειμένου να δικαιολογήσουν την άρνηση εφαρμογής των ανωτέρω, οι υπεύθυνοι υπάλληλοι ή και αιρετοί άρχοντες επικαλούνται γνωμοδοτήσεις ή απόψεις νομικών συμβούλων του δήμου ή ιδιωτών νομικών, οι οποίες σε κάθε περίπτωση δεν αρκούν για να δικαιολογήσουν την άρνηση εφαρμογής των ισχυόντων, όπως αυτά προσδιορίζονται με σαφήνεια από το υπουργείο. Η πρακτική αυτή επιπλέον, αντίκειται σαφώς και στην αρχή της χρηστής διοίκησης, η οποία επιτάσσει τη διευκόλυνση των πολιτών στην άσκηση των δικαιωμάτων τους και όχι στη δημιουργία εμποδίων, ώστε να αναγκάζονται να καταφεύγουν άσκοπα στη Δικαιοσύνη».
Επιπλέον αυτού η βεβαίωση οφειλής με την έκδοση χρηματικού καταλόγου εκτός από παράβαση καθήκοντος ( άρθρο 259 Ποινικού Κώδικα) αποτελεί και ιδιώνυμο ποινικό αδίκημα που τιμωρείται με φυλάκιση έως 3 έτη σύμφωνα με ειδική διάταξη του Ποινικού Κώδικα ( άρθρο 244 ΠΚ) κατά την οποία «Υπάλληλος που εν γνώσει βεβαιώνει και εισπράττει φόρους , δασμούς , τέλη ή άλλα φορολογήματα , δικαστικά έξοδα ή οποιαδήποτε άλλα δικαιώματα του Δημοσίου που δεν οφείλονται τιμωρείται με φυλάκιση έως τρία έτη ή χρηματική ποινή»
