Νέα παράταση της προθεσμίας για τη διόρθωση των ανακριβών πρώτων εγγραφών του κτηματολογίου που αφορά ένα μεγάλο αριθμό προκαποδιστριακών που λήγει την 31-12-2022 προβλέπεται με το άρθρο 39 του Ν. 4990/2022 ( ΦΕΚ Α΄210/11.11.2022 . Το αίτημα για παράταση υποβλήθηκε από την Ολομέλεια των Δικηγορικών Συλλόγων , έγινε αποδεκτή από το υπουργείο και πέρασε ως τροπολογία σε νομοσχέδιο του Υπουργείου Δικαιοσύνης .


Υπενθυμίζουμε ότι ο Ν. 2664/1998 περί κτηματολογίου αρχικά προέβλεπε προθεσμία 5 ετών ( και 7 ετών για το Δημόσιο και τους κατοίκους εξωτερικού ) για την διόρθωση των ανακριβών πρώτων εγγραφών από την έναρξη λειτουργίας κάθε κτηματολογικού γραφείου , προθεσμία η οποία με διαδοχικούς νόμους παρατάθηκε αρχικά στα 7 έτη ( για όλους ) , κατόπιν στα 8 και στη συνέχεια με διάφορους νόμους στα 12 , 14 και 15 έτη για να τεθεί ως καταληκτική ημερομηνία οριστικοποίησης για όλους τους ΟΤΑ η 31-12-2020 με τη ρύθμιση να αφορά όλες τις κτηματογραφήσεις που ξεκίνησαν πριν από την 2-8-2006 ανεξάρτητα από την ιδιότητα του δικαιούχου ( ιδιώτες , νομικά πρόσωπα, Δημόσιο, ΟΤΑ) . Ακολούθησαν νέες παρατάσεις αρχικά μέχρι την 31-12-2021 και στη συνέχεια μέχρι την 31-12-2022 με την τρίτη να ακολουθεί μέχρι 31-12-2023.
Η παράταση αυτή όπως και στις προηγούμενες προβλέπεται είναι οριζόντια για όλους τους ΟΤΑ αν και έγιναν σκέψεις για στοχευμένες παρατάσεις και να αποκλειστούν έτσι τουλάχιστον οι ΟΤΑ που έχουν ως χρόνο έναρξης των πρώτων εγγραφών τα έτη 2003 και 2004 ενώ είχε τεθεί και στο τραπέζι η πρόταση να οριστεί οριζόντια ως καταληκτική ημερομηνία η συμπλήρωση 20ετίας από τις πρώτες εγγραφές για όλους του ΟΤΑ ανεξάρτητα από το χρόνο έναρξης ( πριν ή μετά το 2006). Τελικά , το υπουργείο προτίμησε την οριζόντια παράταση κατά τρόπο ώστε καμία περιοχή να μή μείνει εκτός παράτασης.
Με τη νέα παράταση η αποκλειστική προθεσμία των διορθώσεων προβλέπεται οτι λήγει την 31-12-2023 με τις ακόλουθες διευκρινήσεις
- Η παράταση της προθεσμίας αφορά τη διόρθωση των ανακριβών πρώτων εγγραφών ανεξάρτητα από τον τρόπο και τη διαδικασία διόρθωσης που προβλέπεται από το νόμο για κάθε περίπτωση ( αγωγή 6 παρ. 2 , αίτηση 6 παρ. 4 , 6 παρ. 8 , 18 παρ. 1 , 19 παρ. 2 κ.α).
- Η παραπάνω προθεσμία είναι ενιαία, καθολική και ισχύει για όλους τους δικαιούχους εγγραπτέων δικαιωμάτων σε ακίνητα στις κτηματογραφημένες περιοχές, ανεξάρτητα εάν πρόκειται για δικαιούχους που είναι κάτοικοι εσωτερικού ή εξωτερικού και το Ελληνικό Δημόσιο, ΟΤΑ ή ΝΠΔΔ.
- Την 31-12-2023 οριστικοποιούνται οι πρώτες εγγραφές για ένα μεγάλο αριθμό δημοτικών περιοχών αποτελούμενος από 296 ΟΤΑ σε όλη τη χώρα που είχαν κτηματογραφηθεί πριν από την έναρξη ισχύος του Ν. 3481/2006 ( ΦΕΚ Α΄162/2-8-2006). Μεταξύ των περιοχών αυτών περιλαμβάνονται και δήμοι που βρίσκονται στα μεγάλα αστικά κέντρα της Αθήνας ( Αγ. Ιωάννη Ρέντη , Αγ. Δημητρίου, Βύρωνα , Ζωγράφου, Κορυδαλλού, Μελισσίων, Ν. Ψυχικού κ.ά ) , της Θεσσαλονίκης ( Θέρμη , Καλαμαριά , Πανόραμα, Πυλαία κ.ά) ή πόλεις της επαρχίας ( Άρτα, Καβάλα, Καστοριά, Κέρκυρα, Κομοτηνή, Πάτρα, Ρέθυμνο, Σέρρες, Χανιά κ.ά)
- Υπενθυμίζουμε ότι σε 36 περιοχές σε ΟΤΑ έχουν οριστικοποιηθεί οι πρώτες εγγραφές μέχρι την 30.11.2018 και συνεπώς ως πρός αυτές τις περιοχές δεν χωρεί παράταση.
- Από τις υπόλοιπες 126 περιοχές που αφορούν κτηματογραφήσεις σε ΟΤΑ των οποίων η έναρξη είναι μετά την 2-8-2006 για τις οποίες προβλέπεται οτι λήγει η προθεσμία σταδιακά με την πάροδο την 31η Δεκεμβρίου του 8ου έτος από την έναρξη λειτουργίας τους προβλέπεται η παράταση για τις περιοχές που εντάχθηκαν τα έτη 2013 ( οι οποίες έληγαν 31-12-2021 και παρατάθηκαν το προηγούμενο έτος μέχρι 31-12-2022) και 2014 ( οι οποίες έληγαν 31-12-2022 και τώρα παρατείνονται μέχρι 31-12-2023) . Οι περιοχές που έχουν ως χρόνο έναρξης το 2015 κανονικά λήγουν την 31-12-2023
- Αν θέλετε να δείτε τις περιοχές που έκλεισαν μέχρι την 30-11-2018 και το χρόνο περαίωσης των πρώτων ανακριβών εγγραφών όλων των κτηματολογικών γραφείων ανεξάρτητα από το χρόνο έναρξης λειοτυργίας που κλείνουν σταδιακά βλέπε ΕΔΩ
Τι συμβαίνει αν δεν διορθωθούν τα λάθη?
Με την πάροδο της προθεσμίας αυτής οριστικοποιούνται οι πρώτες εγγραφές και πλέον αποτελούν τη βάση για όλες τις περαιτέρω πράξεις για το συγκεκριμένο ακίνητο . Αυτό σημαίνει ότι
- Αν στο κτηματολογικό φύλλο του ακινήτου αναγράφεται άγνωστος ιδιοκτήτης τότε το ακίνητο περιέρχεται στο Ελληνικό Δημόσιο
- Στο πρόσωπο που αναγράφεται στο κτηματολογικό φύλλο ως δικαιούχος του εμπραγμάτου δικαιώματος παρέχονται όλα τα δικαιώματα του δικαιούχου ακόμη και αν δεν είναι πραγματικός δικαιούχος και δημιουργείται αμάχητο τεκμήριο υπέρ του αναγραφόμενου δικαιούχου
- Ο αληθής δικαιούχος έχει μόνο δικαίωμα αποζημίωσης από τον αναγραφόμενο ως δικαιούχο και – υπό προϋποθέσεις – δικαίωμα επαναμεταβίβασης του ακινήτου
- Ανακριβείς εγγραφές που αφορούν προσωπικά ή ληξιαρχικά στοιχεία του δικαιούχου ( ημερομηνία γέννησης-ΑΦΜ- αριθμός ταυτότητας κλπ) μπορούν να διορθωθούν οποτεδήποτε
- Η διόρθωση των γεωμετρικών στοιχείων του ακινήτου ( άρθρο 19 παρ. 2 Ν. 2664/1998 ) δεν καταλαμβάνεται από την οριστικοποίηση και μπορεί να γίνει οποτεδήποτε
- Εμπράγματο δικαίωμα ( π.χ. επικαρπία, υποθήκη , κατάσχεση κλπ ) το οποίο δεν καταχωρήθηκε στο κτηματολογικό φύλλο του ακινήτου χάνεται. Και σε αυτή την περίπτωση ο δικαιούχος έχει μόνο δικαίωμα αποζημίωσης από τον οφειλέτη