Με το άρθρο 46 του Ν. 5005/2022 ( ΦΕΚ Α 236/2022) μετά από τροπολογία που κατέθεσε το Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης επιλύεται το χρόνιο πρόβλημα του ιδιοκτησιακού καθεστώτος των ανοιχτών θέσεων στάθμευσης σε πιλοτές πολυκατοικιών.
Όπως είναι γνωστό η ολομέλεια του Αρείου Πάγου με την 23/2000 απόφασή της ( με μειοψηφία 4 αεροπαγιτών ) έχει κρίνει ότι είναι άκυρες οι συστάσεις αυτοτελούς οριζόντιας ιδιοκτησίας όταν αφορούν ανοιχτές θέσεις στάθμευσης σε πιλοτή και κατά συνέπεια αυτές δεν μπορούν να μεταβιβαστούν ως αυτοτελείς ιδιοκτησίες, ούτε να τακτοποιηθούν κτηματογραφικά δηλαδή να δηλωθούν ως οριζόντιες ιδιοκτησίες με ποσοστά. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα οτι οι πολυκατοικίες στις οποίες βρίσκονται, καθώς παραμένουν αδιάθετα τα ποσοστά συνιδιοκτησίας επί του οικοπέδου της κάθε πολυκατοικίας που αφορούν τις θέσεις αυτές δεν μπορούν να κλείσουν στα 1000/1000. Στη συνέχεια με άλλες αποφάσεις έχει αναγνωριστεί, ότι μία άκυρη δικαιοπραξία, όπως αυτή της σύστασης και μεταβίβασης ανοιχτής θέσης στάθμευσης σε πιλοτή ως ανεξάρτητης οριζόντιας ιδιοκτησίας, μπορεί να ισχύσει ως έγκυρη παραχώρηση δικαιώματος αποκλειστικής χρήσης της θέσης αυτής, εφόσον αποτελέσουν παρακολούθημα και ενσωματωθούν σε άλλη οριζόντια ιδιοκτησία που βρίσκεται στην ίδια πολυκατοικία, καταλαμβάνοντας και το αντίστοιχο ποσοστό της εξ αδιαιρέτου συνιδιοκτησίας επί του οικοπέδου {βλ. ΑΠ 454/2017, ΑΠ 23/2000). Παρέμενε ,βέβαια, το ζήτημα πώς μπορούσε να γίνει αυτό χωρίς τροποποίηση της σύστασης οριζόντιας ιδιοκτησίας ( πράγμα που απαιτούσε τη συναίνεση όλων των συνιδιοκτητών της οικοδομής ) αλλά και τι θα γινόταν με αυτές τις θέσεις στάθμευσης σε περίπτωση που έχει μεταβιβαστεί το διαμέρισμα που εξυπηρετούσε αυτή η θέση και δεν είχε ο ιδιοκτήτης άλλο διαμέρισμα στην ίδια οικοδομή ώστε να ενσωματωθεί η θέση στάθμευσης σε αυτή την ιδιοκτησία. Το πρόβλημα επιτάθηκε κατά τη διαδικασία της κτηματογράφησης αφού δεν γίνονταν δεκτές δηλώσεις ιδιοκτησίας για τις θέσεις στάθμευσης στην πυλωτή με αποτέλεσμα αυτές οι οριζόντιες ιδιοκτησίες να είναι μετέωρες κτηματολογικά .
Με την παραπάνω διάταξη προβλέπεται ότι οι συγκεκριμένες θέσεις α) μπορούν να μετατραπούν σε παρακολούθημα με μονομερή τροποποίηση πράξης οριζοντίου ιδιοκτησίας και ενσωμάτωση σε αυτήν τοu ποσοστού συγκυριότητας της θέσης στάθμευσης επί του οικοπέδου, από ιδιοκτήτες που έχουν (άλλη) οριζόντια ιδιοκτησία-χώρο κύριας χρήσης (διαμερίσματα) στην ίδια πολυκατοικία β) άν ο δικαιούχος της θέσης στάθμευσης δεν έχει άλλη οριζόντια ιδιοκτησία στην οικοδομή μπορεί να μεταβιβάσει τη θέση στάθμευσης σε κύριο άλλης οριζόντιας ιδιοκτησίας στην οικοδομή ο οποίος πάλι με μονομερή πράξη θα την καταχωρήσει ως παρακολούθημα στην οριζόντια ιδιοκτησία του. Στις περιπτώσεις αυτές δεν απαιτείται η σύμπραξη των λοιπών συνιδιοκτητών αφού εκ του νόμου τεκμαίρεται η συναίνεσή τους.
Για το θέμα αυτό η Συντονιστική Επιτροπή των Συμβολαιογραφικών Συλλόγων Ελλάδας απέστειλε πρός τους συμβολαιογράφους την με αριθμό 74/2022 εγκύκλιο με την οποία ενημερώνονται οι συμβολαιογράφοι για τη δυνατότητα μονομερούς τροποποίησης της πράξης σύστασης οριζόντιας ιδιοκτησίας για την ενσωμάτωση των θέσεων στάθμευσης σε υφιστάμενες ιδιοκτησίες στην οικοδομή όπου βρίσκεται η θέση στάθμευσης
